Анисия Фадеева: «Илиибит сылааһа уолаттарбытыгар тиийдин!»

Саҥаны олоххо киллэриини саҕалаабыт дьонунан дойдубут тутула уларыйар кэмигэр урбаанньыттар буолтара. Кинилэр билигин даҕаны олох үөһүгэр сылдьаллар, кыахтарынан общественнай олоххо кытталлар, тэрээһиннэргэ, кыһалҕалаахтарга көмөлөһөллөр. Сергей Черняк, Юрий Яковлев, Сергей Гребнев о.д.а. ааттара өрүү инники.

Үгүс урбаанньыттарбыт байыаннай дьайыылар кыттыылаахтарыгар көмөлөһөллөр. Олор ортолоругар иистэнньэҥнэр, билигин бэйэ дьарыктаах дэнэр дьон Анисия Фадеева, Антонина Гермогенова, Анна Тихонова, Евгения Родионова, Сардаана Афанасьева, Татьяна Наумова, Наталья Афанасьева, Татьяна Касьянова, Альбина Лукина бу дьоһун дьыалаҕа кытталлар.

Бу туһунан мин Кыһыл Үрүйэҕэ олорор норуот маастара Дарья Константиноваттан иһиттим, хам-түм да буоллар дэриэбинэлэргэ олорор хаһыаппыт көмөлөһөөччүлэригэр эрийэн сонун-нуомас ыйыталаһар үгэстээхпиттэн сиэттэрэн. «Оо, отой солото суох сылдьабыт, Украинаҕа байыаннай дьайыыларга кытта сылдьар уолаттарбытыгар ыксал бөҕөнөн аҕыйах хонуктааҕыта Хачыкаат нэһилиэгин норуот маастардара 10 таҥас кэмпилиэгэ тигэн ыыттыбыт. Уолаттарбыт барахсаттар уоппускаҕа кэлэн баран сулууспаларыгар төннөллөрүгэр тугунан эмэ көмөлөстөрбүт диэн санаанан салайтаран.

Өссө даҕаны иистэнэ сылдьабыт. Өрөспүүбүлүкэтээҕи  «Илии сылааһа» хамсааһыҥҥа дьоммут кыттан иистэнэллэр», — диэн кэпсээтэ   бу  общественник бөҕөтө далбар-хотун. — Сиһилии  Покровскайтан салайааччыбытыттан Анисия Кузьминична Фадееваттан, хата, билис эрэ», — диэн сүбэлээтэ, «Сойуус» эргиэн киинигэр баалларын ыйда.

Оччону истэн баран олоруом дуо, иистэнньэҥнэрбэр тиэтэйдим. Дьонум «Сойуус» дьиэтин үһүс этээһигэр мастарыскыай тэринэн сарсыардаттан үлэлээн баран эбиэттии олороллор эбит. Тохтуу түһэн баран хаттаан кэлбитим — үлэ бөҕөлөрө. Массыына тыаһа биир кэм тырылыыр —  кимиистэнэр, ким таҥас өтүүктүүр. «Үлэбит олус элбэх,  саллааттарбытыгар таҥас кэмпилиэгэ тигиэхтээхпит, араас улуустартан 12 хамаанда кыттар куонкуруһугар тэйиччиттэн балаҕан ыйын 15-18 күннэригэр ыытыллар күрэххэ Хаҥалас улууһун «Эркээни иис» хамаандаттан кытта сылдьабыт» диэнбуолла. Ол быыһыгар ким тугу иистэнэрин билиһиннэрдилэр, сорҕотун кэтэн да көрдөрдүлэр. Үлэһит иллээх кэлэктииби олусастына көрдүм.

— Бары идэтийбит иистэнньэҥнэргит дуо? Олус уустук тигиини эрэйэр таҥастар эбит дииЭчи сиэптэрэ эҥин элбэҕин…молния тигиитэ да манан дьыала буолбатаҕын билэрбинэн, сөҕө ыйытабын футболка тигэ олорор Анисия Кузьминичнаттан, туох тигиллиэхтээҕин испииһэгин билистим.

Суох, манна ким ис санаатыттан көмөлөһүөн баҕалаахтар баарбыт, урут улаханнык иистэммэтэх да дьон эмиэ, — хоруйдуур СӨ норуот маастара, өр сылларга иис кэмбинээтигэр үлэлээн, таҥас араас көрүҥүн тигэн аҕай кэлбит, 10 сыл урбаанньыттаабыт Анисия Фадеева.

— Таҥаскытын хантан ыллыгыт, бэйэҕит быһаҕыт дуо?ыйытабын чопчулаһан.

Дьокуускайтан Ирина Саввина салайар «Илии сылааһа» хамсааһын кыттыылаахтарын мастарыскыайыттан куонкуруска кыттарбытыгар сорудахтаан ыыппыттара, быһыллыбыт «Эр хоһуун» анал таҥас кэмпилиэгэХас биирдиибит уонтан тахсаараас таҥастаах кэмпилиэги тигиэхтээх. Хайа сатыырбытынан кыттыһан иистэнэбит.

Иистэнэр массыыналаргытынан ким хааччыйда? — туоһулаһабын, астына көрбүччэ.

Дьиэбититтэн аҕаллахпыт дии, үксүн. Хата Ил Түмэҥҥэ дьокутааппыт Алиш Забидович Мамедов икки иистэнэр массыынаны уонна икки оберлогтууру, ону сэргэ өтүүктүүрдуосканы ыларга көмөлөһөн абыраата. Барҕа махталбытын тириэрдэбит. Үтүө дьыалаҕа көмөлөһөөччүлэр бааллара олусүчүгэй, санаабытын көтөҕөр. Улууспут дьаһалтатыттан исписэлиистэр Наталья Григорьева, Елена Трофимова бу сып-сырдык, киэҥ-куоҥ мастарыскыайданарбытыгар күүс-көмө, сүбэ-ама буоллулар. Хамаанда аатыттан кинилэргэ уонна Покровскай куораппыт баһылыгар Петр Гермогеновка, урбаанньыт Юрий  Яковлевка, күҥҥэ үстэ, бу солото суох сылдьар күрэхпит кэмигэр ас аҕалан аһатар бэйэ дьарыктаах Илья Мироновка махтал тылларын тириэрдэбит!

Сотору-сотору кыргыттартан элбэхтик иистэммэтэх өттүлэрэ уопуттаахтартан сүбэлэтэллэрин, түргэн-тарҕан туттунуулаахтарын бэлиэтии көрөн астынным. «Таҥастарбыт  хаачыстыбалаах тигиилээх буолуохтаахтар!» дэһэллэр далбар-хотуттар. Үгүстэрин чугас дьонноро сулууспаҕа сылдьалларэбит: ким уола, ким быраата

Түөрт күн иһигэр сэттэ кэмпилиэк таҥас тигилиннэ. Манна киирэр: кууркалаах бүрүүкэ — ардахтан харыстыыр дождевик, хлопчатобумажнай таҥастан уонна флистан ичигэс куурка, бүрүүкэ (өссө араас такымыгар эрэһиинэлээх, элбэх сиэптээхэҥин), ис таҥас кэмпилиэгэ, атахха кэтэр сахалыы куллукуга тиийэ, тактическай ырбаахы, футболка, снуд, үрүксээк, дождевигы угарга суумка. Кылгас кэмҥэ улахан үлэ ыытылынна дииллэр иистэнньэҥнэрбит. Илиилэрин сылааһа дьэ хайаан да уолаттарбытыгар тиийиэ.

Анисия Фадеева күрэххэ кыттар иистэнньэҥнэрин ааттаталаатабу Зоя Семенова, Татьяна Наумова, Антонина Гермогенова, Мария Голокова, Евгения Родионова, Альбина Лукина, Ирина Куприянова. Өрүү көмөлөһөөччүлэригэр Наталья Афанасьеваҕа, Татьяна Касьяноваҕа, Анна Тихоноваҕа, Сардаана Афанасьеваҕа махтанар. Оттон туспа иискэ кыттар Хачыкаат нэһилиэгиттэн Дарья Константиноваҕа, Галина Нестероваҕа, Евдокия Антипинаҕа о.д.а. Кинилэр 15 көстүүмү тигэн тэрийбиттэрин ахтан аһарда.

Покровскайтан, атын даҕаны нэһилиэнньэлээх пууннартан байыаннай дьайыыларга сылдьар дьоммутугар иистэнньэҥнэр бу инниттэн бириэмэни аахсыбакка хаста да көмөлөһөн кэлбиттэрин билэбин.

Анисия Фадеевалаах салгыы үлэлэһэр санаалаахтара үөрдэр, «Сойуус» эргиэн киинигэр бу сылаас хоһу биэриэх курдуктарын астына аҕыннылар. Сырдык айыытыыннаах далбар-хотуттарбыт, ийэлэр барахсаттар тикпит таҥастара ыарахан быһыыга-майгыга дойдуларын көмүскүү сылдьар чугас дьоммутугар күүстэригэр күүс эптин, туруктары бөҕөргөттүн! Ыраах сылдьар уолаттарбытыгар алгыстаах таҥастар күһүҥҥү  хахсааттыалтан, силбиктэн хаххалаатыннар, сылааһынан сыдьаайдыннар. Ол туһугар иистэнэр массыына тохтообокко тырылыыр

Редакцияттан: Хаҥаластан Анисья Фадеева салайар иистэнньэҥнэрин хамаандата «Илии сылааһа» өрөспүүбүлэкэтээҕи анал байыаннай дьайыыларга кытта сылдьар дьоммутугар таҥас тигиитигэр көмөҕө күрэххэ үһүс бочуоттаах миэстэни ыллылар, эҕэрдэлиэҕиҥ!

Людмила АММОСОВА.