Бу XIV-с өрөспүүбүлүкэтээҕи быыстапка-дьаарбаҥкаҕа улууспут нэһилиэктэриттэн элбэх киһи кытынна. Ситиһии да баар буолла. Ити туһунан кэпсииригэр үлэни тэрийсэ сылдьыбыт Арчы дьиэтин исписэлииһиттэн Мария Федуловаттан билиһиннэрэ түһэригэр көрдөстүм:
— Быйылгы быыстапка Россияҕа Дьиэ кэргэн, Саха сиригэр Оҕо саас сылыгар ананна. Онон араас тэрээһиннэр буолан аастылар. Норуот уус-уран оҥоһуктарын көрө, атыылаһа култуура дьиэтигэр дьон бөҕө сырытта. Урукку сылларга холоотоххо, оҥоһук элбээбитэ үөртэ. Ол курдук туостан, мастан, кылтан-сиэлтэн о.д.а. олус хаачыстыбалаах үлэлэр бааллар. Куукуланы, саха музыкальнай инструменнарын кытары оҥорооччулар үксээбиттэрэ астыннарда.
«Семейные традиции народного искусства» диэн дьыалабыай коммуникационнай былаһааккаҕа Хаҥаластан. Тиит Арыыттан Олег Иннокентьевич уонна Варвара Юрьевна Соловьевтар уоллара Игорьдыын үлэлэрин билиһиннэрэн, көрдөрөн Саха Өрөспүүбүлүкэтин култуураҕа уонна духуобунай сайдыыга министиэристибэ, «Симэх» уус-уран оҥоһуктарга национальнай киин, «Уус»норуот уус-уран оҥоһуктарыгар пуонда, өрөспүүбүлүкэбит уус-уран оҥоһуктарга Палататын Махтал суругунан наҕараадаланнылар. «Удуор уус ситимэ» диэн көрүүгэ Нөмүгүттэн Скрябин Николай Алексеевич хас да көлүөнэ утумнааччылара ситиһиилэннилэр — Охлопковтар уус династиялара харчынан бириис сертификатын туттулар.
Ол курдук, аҕалара, эһэлэрэ мас ууһа эбит буорллаҕына, ийэлэрэ Варвара Николаевна былыргы дьахтар сиэринэн иистэнньэҥинэн биллэрэ. Үһүс көлүөнэ кыргыттара Зинаида Васильева Уус Алдан улууһугар Бээрийэҕэ туоһунан дьарытанар өрөспүүбүлүкэ норуотун маастара. Ойтон өрөспүүбүлүкэ норуот оҥоһуктарын уус-уран маастара Александра Охлопкова эдьиийиттэн үөрэнэн туоһунан, ону сэргэ туойунан, кылынан-сиэлинэн, кыбытык тигиинэн, биһиэхэ саҥа көрүҥүнэн — валяниенан — кытары үлүһүйэн дьарыктанар, эмиэ Саха сирин маастара. Кыргыттара, сиэнэ эмиэ уран тарбахтаахтар. «Ситим» түмсүү былыргы экспонаттары үтүгүннэрэн толору ат симэҕин туруорда. Манна 20-чэ киһи үлэлээбит. Хаҥаластан биирдиилээн бэлиэтэммиттэр эмиэ бааллар.
Туристическай сувенирдарга, мастан кыһан оҥоһуктарга Өктөмтөн Демьян Колодезников, «Ситим» түмсүү салайааччыта Дора Игнатьева кылтан өрүүгэ, хаҥаластары салайан киллэрбит Наталья Федорова грамотанан, иистэнньэҥ Валериана Никифорова култуура министиэристибэтиттэн Махтал суругунан наҕараадаланнылар. Онон дьоммутун ситиһиилэринэн ис сүрэхтэн эҕэрдэлиэҕиҥ! Айа-тута, кэрэни кэрэхсии, өбүгэлэрбититтэн кэлбит төрүт үгэспитин сайыннара, саҥа көлүөнэ ыччаттарбытыгар тарҕата сылдьыҥ диэн баҕарабыт! — диэтэ Мария Федулова, түбүктээх күннэрэ түмүктэнэн.
Быыстапка дьон талаана киэҥин көрдөрдө, кыттааччылар дьарыктаах дьон үлэлэрин көрөн, уопут атастаһан астынан кэллилэр.
Людмила Аммосова.
Мария Федулова хаартыскаҕа түһэриилэрэ.