Социальнай үлэһит күнүн көрсө
Бэс ыйын 8 күнүгэр дойдубутугар социальнай эйгэ үлэһиттэрин күнэ бэлиэтэнэр. Социальнай үлэһит диэн кимий? Бастатан туран, кини кырдьаҕас, кыаммат, көрөр-харайар киһитэ суох хаалбыт аҥардас олорор, доруобуйаларынан хааччахтаах дьоҥҥо күүс-көмө, өйөбүл-тирэх буолар амарах сүрэхтээх киһи. Кини көрөр-истэр дьоннорун кытта күннэтэ алтыһан кыһалҕаларын быһаарсар, санааларын эрчимирдэр туһугар түбүгүрэр чэпчэкитэ суох үлэлээх.
Мин бүгүҥҥү геройум Марианна Петрова 1-кы Малдьаҕар нэһилиэгэр номнуо 15-с сылын социальнай үлэһитинэн үлэлиир. Идэлээх күнүн көрсө Марианна Владимировна бэйэтин үлэтин туһунан кылгастык кэпсээтэ:
— Идэбинэн социальнай педагогпун, 2004 сыллаахха Дьокуускайдааҕы педагогическай институту кэтэхтэн үөрэнэн бүтэрбитим. Булгунньахтаахха төрөөбүт-үөскээбит буоламмын дьону-сэргэни эдэриттэн-эмэнигэр тиийэ билэттиибин, онон үлэлиирбэр да чэпчэки курдук. Билигин нэһилиэкпитигэр социальнай өҥөнөн туһанааччылар элбэхтэр, олор истэригэр арааһынай дьылҕалаах, олохтоох дьон баар. Олорго биһиги психолог да, медик да курдук көмөлөһөбүт.
Биһиги, социальнай үлэһиттэр, үлэбит сүнньэ кырдьаҕас-кыаммат дьоҥҥо дьиэлэригэр-уоттарыгар көмөлөһүү, социальнай-медицинскэй, быраап өҥөлөрүн толоруу буолар. Күн бүгүн мин 9 кырдьаҕаһы көрөбүн, күннээҕи кыһалҕаларын чэпчэтэбин. Холобура, дьиэлэригэр тиийэн иһиттэрин, муосталарын сууйабын, бородуукта атыылаһан аҕалабын, астарын астыыбын. Өскөтүн, балыыһаҕа көрдөрүнэр буоллахтарына онно эмиэ тэҥҥэ барсан көмөлөһөбүн. Аны туран, уоттарын-гаастарын төлүүбүн, сорохторго биэнсийэлэрин да тиксэрэбин.
Үлэбит дьыл кэмиттэн тутулуга суох салҕанар. Тыа сирэ куораты кытта тэҥнэспэт, онон социальнай үлэһит түбүгэ да арыый элбэх, ыарахаттардаах даҕаны. Ол курдук, тэлгэһэ күрдьүүтэ, мас-муус киллэриитэ, уу-хаар таһыыта, күһүн-саас оҕуруот үлэтэ уо.д.а. бииртэн биир тахсан иһэр. Онуоха биһиэхэ волонтердар — оскуолабыт үөрэнээччилэрэ, Дьокуускайтан устудьуоннар тахсаннар улахан көмө буолаллар. Оҕолор кылааһынан шефтэһэр кырдьаҕастарын бырааһынньыктарга эҕэрдэлээн, бэлэх туттаран үөрдэллэр. Нэһилиэкпит дьаһалтата биһиги үлэбитин эмиэ куруук өйүүр, наада буоллаҕына тырааныспарынан хааччыйар.
Тус бэйэм үлэҕэр бэриниилээх, аһыныгас, дьоҥҥо-сэргэҕэ аһаҕас сыһыаннаах, идэҕэр бэриниилээх буоллаххына үлэҥ чэпчиир дии саныыбын.
Түгэни туһанан, Хаҥалас улууһун социальнай эйгэтин үлэһиттэрин идэлээх күммүтүнэн итиитик-истиҥник эҕэрдэлиибин! Социальнай үлэһит диэн идэ эрэ буолбакка, бу өссө анал дии саныыбын. Онон биһиги сыралаах үлэбитигэр тулууру, ситиһиини баҕарабын. Чэгиэн-чэбдик сылдьан дьон махталын ыла туруҥ!
Ольга ГЕРМОГЕНОВА.