1943 сыл. «Советтар Знамялара» хаһыаппыт суруйара…
Маннык уопсай төбөнөн хаһыаппыт олунньу 11 күнүгэр нэһилиэктэртэн үлэ-хамнас сонуннарын суруйар.
Байыаннай нолуогу 100 % төлөөтүлэр
VI Малдьаҕар. Ворошилов аатынан колхоз члена Е.Бродников уонна хонуу биригэдьиирэ П.Назаров 1943 сыллааҕы байыаннай нолуоктарын 100% төлөөн бүтэрдилэр.
Ити колхозтаахтар “Советская Якутия» диэн колонна танка тутуутугар биирдии бэйэлэрэ 100 солк. суруттарбыттарын тутатына төлөөтүлэр.
А.МОРДОВСКОЙ.
Ыһыыга тэриирдээхтик бэлэмнэнэр
Иһит. Кальвиц-Леонгард аатынан колхозка 1943 сыл сааскы ыһыыга бэлэмнэнии үлэ куһаҕана суохтук ыытыллар. 75 гаа сиргэ хаары типтэрии былааннааҕын барытын типтэрдэ, 387 туонна ноһуому бааһынаҕа таста,27 центнер күлү бэлэмнээтэ. Колхоз ыһыыга туттуллар массыына ремонун бүтэрдэ.
Бу колхоз быйыл 43 гаа сиргэ ыһыллар үчүгэй хаачыстыбалаах сиэмэни 100 быр. ыраастаан уурда.
Кинилэр быйыл 10-11 центнер бурдугу ыларга былааннаан туран сири уоҕуртулар.
И.ШАДРИН.
70 бэлэхтэри ыытабыт
Хачыкаат нэһилиэгин колхозтаахтара табаарыс Сталин эҕэрдэтигэр эппиэттээн фроҥҥа көмөлөрүн күүһүрдэллэр. «Советская Якутия” диэн танковай колонна тутуутугар эбии 5785 солк. харчынан, Оборона фонугар 25450 солк. облигациянан биэрдилэр. Арҕааҥы Фронт байыастарыгар 70 биирдиилээн бэлэхтэри ыыттылар.
Р.Платонов 610 солк. харчынан, 1600 солк. заем облигациятынан уонна 1 бэлэҕи, А. Протодьяконов 500 солк. харчынан, 600 солк облигациянан итиннэ 1 бэлэҕи уонна Д. Киприянов 100 солк. харчынан, 500 солк. облигациянан уонна 2 бэлэҕи ыыттылар.
К.К.
Сэрии сылларыгар хаһыаппытыгар Собинформбюро иһитиннэриилэрин тиһигин быспакка таһаараллара. Манна «Тиһэх чааска» диэн кылгас суруйууларга Сэбиэскэй Армия ханнык куораттары ылбытын тута бэчээттээн иһэллэрэ көстөр. Ол курдук, билигин Украинаҕа Анал байыаннай дьайыылар бара турар сирдэрин ааттара хаттаан хаһыат иһитиннэриилэригэр элэҥнииллэр — Краматорская, Азов, Лисичанскай, Харьков… Оттон оройуоммутугар – үлэ, байыаннай үөрэх, фроҥҥа көмө салҕана турара…
1460 киһи кытынна
Комсомольскай-профсоюзнай кросска 52 командалар 1460 хайыһардьыттара кытыннылар. Кинилэртэн кулун тутар 23 күнүнээҕи түмүгүнэн 1019 хайыһардьыттар нуормаларын туттардылар.
Булгунньахтаах, Холболоох, Өктөм уонна Качыкаат оскуолаларын кросска кыттыбыт үөрэнээччилэрэнуормаларын 100 % туттардылар. Сата “Коминтерн», III Маалтааны “Стахановец” уонна МТС хабар колхозтардааҕы хайыһардьыттар командалара нормаларын бары туттаран кроһу үчүгэйдик түмүктээтилэр.
Хайыһардьыттартан Х.Исаков 20 км сиргэ 1 чаас 35 минутанан, Пленкина 5 км сиргэ 27 мин., онтон 15 саастаах Маргарита Дуглас 3 км сиргэ 20 минутанан кэллилэр.
25.03. 1943 сыл.
Үчүгэй бэлэми хааччыйда
Сиинэ. “Чараҥ» колхоз ыһыыны күүһүрдэр ый ыытыллар бириэмэтигэр үлэтин тупсарда. Ноһуом тиэйиитин, күл мунньуутун, сэп ремонун сыллааҕы былааннара туолуталаатылар.
Сиэмэ фона иккиһин ыраастанан толору уурулунна, 8 эдэр көлө айааһанна, ол оннугар 6 ат сынньалаҥҥа туруорулунна. Хонуу станыгар 30 центнер от тиэлиннэ.
Е.ВАСИЛЬЕВ.
25.03 1943 сыл.
Заводка— үчүгэй үлэһиттэри
Кирпииччэ государственнай завода биһиги оройуоммутугар биир улахан промышленнай предприятинан буолар. Билигин заводка колхозтартан договор быһыытынан үлэһити вербовкалааһын үлэ ыытылла турар. 1-Малдьаҕар нэһилиэгин колхозтара бэриллибит былааны 100 %толордулар. «Правда”, “Үүнэр ыччат” колхозтар 2-лии киһини, “Октябрь суола” 3 киһини биэрдилэр.
Оройуон колхозтара бу нэһилиэк үчүгэй уопутун батыһыҥ.
В.ПАХОМОВ.
01.04. 1943 сыл.
Д.Е.Кузьмин Кыһыл Знамя орденынан наҕараадаланна
Сиинэ дэриэбинэтигэр олохтоох Евдокия Кузьмина 5 уолаттардаах, онтон 4 уолун Ийэ дойдуну көмүскүүр сэриигэ атаарбыта. Саамай кыра уола Дмитрий Кузьмин өссө 1939 сыллаахха призывка ыҥырыллыбыта. Дальнай Востокка лейтенантскай байыаннай оскуолаҕа үөрэххэ ыытыллыбыта. Фашистскай Германия биһиги Советскай Ийэ дойдубутугар кыыллыы саба түстэҕин күн, бэс ыйын 22 күнүгэр, фроҥҥа барбыта… Кини фашистскай сидьиҥнэри кытта хапсыһыы бириэмэтигэр биэс төгүл бааһырбыта. Госпиталларга сытыы, эмтэнии кэнниттэн эмиэ кыргыһыыларга көрдөһөн т уран барара.
Аҕыйах хонуктааҕыта Сиинэ нэһилиэгэр Евдокия Дмитриевна Кузьминаҕа маннык үөрүүлээх сурук кэллэ:
“Фронт командующайын 0279 №-дээх, атырдьах ыйын 25 к. 1942 с. прикаһынан рота командира, лейтенант Дмитрий Евстафьевич Кузьмин немецкэй-фашистскай халабырдьыттары утары кыргыһыыга командование бойобуой сорудахтарын толорууга хорсун, хоодуот быһыытын иһин Кыһыл Знамя орденынан наҕараадаланна.
Полка командира майор «ЖЕМЕРКИН»
Саха народун уола Дмитрий Кузьмин биир ый анараа өттүгэр Саха АССР Верховнай Советын аатыгар 3000 солк.харчыны ыытан турар. Бу үбү «Советская Якутия» колонна танка тутуутугар ыытабын диэн суруйбута. Патриот харчынан, штыгынан немецкэй халабырдьыттары утары охсуһар. Биһиги маннык дьонунан киэн туттабыт.
Н. 08.04.1943 сыл.
Бэчээккэ бэлэмнээтэ Людмила АММОСОВА.