2005 сыллаахха сэтинньи 25 күнүгэр, ЮНЕСКО олоҥхону Аан дойду култууратын биир саамай чаҕылхай шедеврынан биллэрбитэ. 2006 сылтан өрөспүүбүлүкэбитигэр сэтинньи 25 күнүгэр Олоҥхо күнэ бэлиэтэнэр. Бу күҥҥэ олоҥхону киэҥ араҥаҕа тарҕатар, үйэтитэр соруктаах тэрээһиннэр ыытыллаллар.
Хаҥалас улууһугар Олоҥхо декадатын үөрүүлээх арыллыыта бүгүн «Саргы Түһүлгэтэ» Култуура киинигэр тэрилиннэ. Тэрээһин Андриан Белолюбскай алгыһынан саҕаланна.
Ыраахтан-чугастан олоҥхону сэҥээрэр-сэргиир дьон, нэһилиэктэргэ тэриллэн үлэлиир фольклорнай түмсүүлэр кыттыылаахтара муһуннулар. Бу күн улууспут бастыҥ, талба талааннаах иистэнньэҥнэрин, мандар уустарын, араас таһымнаах күрэхтэр кыттыылаахтарын уонна кыайыылаахтарын быыстапката арылынна, Покровскайдааҕы Оҕо ойуулуур-дьүһүннүүр оскуолатын үөрэнээччилэрин «Хаҥалас Боотур» олоҥхоҕо уруһуйдарын быыстапката турда, Хаҥаластааҕы Киин бибилэтиэкэ «Куппут-сүрбүт тыына — олоҥхобутугар» диэн кинигэ быыстапкатын бэлэмнээтэ.
Улууспутугар 2007 сылтан үлэлиир Олоҥхо ассоциациятын үлэтин-хамнаһын бу ассоциация бэрэссэдээтэлэ, Арчы дьиэтин дириэктэрэ Лидия Харитонова билиһиннэрдэ. Лидия Васильевна Хаҥалас улууһун фольклорун сайыннарыыга уонна тарҕатыыга тус кылааттаах дьоҥҥо анал бэлиэ оҥоһуллубутун этэн туран, оҕо сааһыттан төрүт үгэскэ уһуйуллан-үүнэн тахсыбыт, билигин төрөөбүт улууһугар култуура эйгэтигэр үлэлиир, өрөспүүбүлүкэҕэ биллэр эдэр олоҥхоһукка Парасковья Лебедеваҕа маннык үрүҥ көмүс бэлиэни туттарда.
Олоҥхо декадатын арыллыытынан эҕэрдэ тылы улуус култуураҕа уонна духуобунай сайдыыга салалтатын начаалынньыга Сергей Павлов эттэ. Бэлиэ күн салайааччы быйыл Аммаҕа ыытыллыбыт Олоҥхо ыһыаҕар ситиһиилээхтик кыттыбыт дьоҥҥо Махтал суруктары туттарда.
Покровскайтан Парасковья Лебедева, Лидия Харитонова, Өктөмтөн Федора, Алексей Фоминнар, Андриан Белолюбскай уонна Нөмүгүттэн Пелагея Семенова «Хаҥалас Боотур» олоҥхоттон быһа тардыыны олоҥхолоон толордулар.
Тэрээһини саха төрүт үгэһин толорор бастыҥ фольклорнай кэлэптииптэр, биирдиилээн толорооччулар эҕэрдэ нүөмэрдэрэ киэргэттэ.
Ольга Гермогенова.