Учуутал… Бу сүдү ааты-суолу баҕалаах эрэ барыта сүкпэтин, идэтигэр дьиҥ бэриниилээх, оҕо аймаҕы ис сүрэҕиттэн таптыыр, киниэхэ олоҕун бүтүннүү аныыр эрэ уйаҕас дууһалаах киһи баһылыырын билэбит. Бүгүн мин эһиэхэ бэйэтин идэтин толору баһылаабыт Далбар Хотуну, оҕо биһирэбилин ылбыт ытыктанар учууталы Мария Васильевна Филиппованы билиһиннэриэхпин баҕарабын.
Айар-тутар, тэрийэр-салайар, кэскиллээҕи кэрэһэлиир, ыллыктааҕы ырыҥалыыр, саргылаах санаалаах, барыга-бары сатабыллаах Мария Филиппова 1-кы Дьөппөн орто оскуолатыгар 2015 сыллаахха технология, черчения учууталынан ананан кэлбитэ. Кини кэлээт да «Хаарчаана» диэн муода тыйаатырын тэрийэн үгүс оҕо интэриэһин тарпыта. Бу муода тыйаатырын биир улахан ситиһиитинэн 2017 сыллаахха Казань куоракка ыытыллыбыт куонкуруска баран муода көрдөрөн 1-кы истиэпэннээх лауреат аатын сүкпүттэрэ буолар. Манна Мария Васильевна «Бастыҥ салайааччы» аатын ылан кубогынан, грамотанан наҕараадаламмыта. Онтон 2020 сыллаахтан аны алын кылаас үөрэнээччилэригэр анаан «Чудо-ручки» куруһуок тэрийэн үлэлэтэр. Оҕолор таҥас кырадаһынынан иистэнэргэ, пластилинтан, папье-маше техниканан араас оҥоһук оҥоро үөрэнэллэр. Үөрэнээччилэр киэҥ фантазияларын Мария Васильевна таба көрөн арыйара сөхтөрөр. Хас биирдии дьарыкка сылдьар оҕо олус көхтөөх, үөрэ-көтө дьарыктанара көстөр.
Мария Васильевна үөрэнээччитэ Тая Егорова түөрт сыл устата «Инникигэ хардыы» НПК-ҕа саха таҥаһын ойуулаан, ол туһунан кэпсээн ситиһиилээхтик кыттан кэллэ. Дойдуга байыаннай эпэрээссийэ саҕаланыаҕыттан аны үөрэнээччилэрин кытта аптечка тигэн көмөлөспүттэрэ. Мария үөрэнээччилэрэ өбүгэ таҥаһын сөргүтэн, аныгылыы айан-тутан тигэннэр араас күрэхтэргэ сииһиилээхтик кытталлар, үгүс биһирэбили ылаллар. Муода тыйаатыра ханна сылдьыбыт, кыттыбыт сирдэриттэн өрүү илии тутуурдаах, өттүк харалаах төннөллөр.
Мария Васильевна олоҕун аргыһа Анатолий Ивановичтыын 4 оҕолоохтор. Улахан кыыстара учуутал идэтин баһылаан номнуо үлэһит. Улахан уолаттара 8, 9 кылааска үөрэнэллэр, кыра уоллара уһуйааҥҥа сылдьар. Улахан ыал ийэтэ Мария дьиэ кэргэнин холумтанын сылааһын тутар, уйгуну-быйаҥы тэнитэр. Кини киэҥ көҕүстээх, муударай санаалаах ийэ, учуутал. Саха дьахтарын өбүгэ саҕаттан илдьэ кэлбит дьоҕурун — ииһи толору баһылаабыт киһи. Инникитин да Мария Филиппова дьиэ кэргэнэ бигэ туруктаах, дьоһун кириэппэстии бөҕө буоларыгар баҕарабын.
Анастасия Мордовская, Тиит Эбэ с.