Хаҥалас улууһугар 1874 сыллаахха тохсунньу ыйыгар норуот үөрэхтээһинин Министиэристибэтин иһинэн биир кылаастаах, биир учууталлаах оҕолорго анаан училище арыллыбыт. 1902-03 сылларга училище икки кылаастаммыт уонна 5 сыллаах үөрэх кыһата буолбут. Манна таҥара сокуонун Өктөм олохтоох аҕабыыта үөрэнээччилэргэ кэпсээн тарҕатара. Икки кылаастаах училище быһыытынан 1919-20 сылларга диэри үлэлээбит. Онтон ыла үөрэхтээһин киэҥ эйгэҕэ тарҕатыллан, кылаастар элбээн барбыттар…
П.И. Шадрин аат. Өктөм орто оскуолатын үлэһиттэрэ уонна нэһилиэк олохтоохторо үөрэх кыһатын 150 сыллаах үбүлүөйүгэр бэлэмнэммиттэрэ ыраатта. Бастатан туран, бу сыллар тухары оскуоланы араас сылларга бүтэрбит оҕолору уонна үлэлээбит учууталлары булан ыҥыртыырга дьону анаабыттара.
Маны таһынан ким-туох историческай хаартыскалардааҕын үйэтитэр инниттэн копия оҥорон, түмэн аҕалалларыгар көрдөспүттэрэ.
Үбүлүөй буолуор диэри олохтоохтор күргүөмнээхтик бэлэмнэннилэр: ким хаартыска хомуйан, саҥардан, ким классическай оскуола пуорматын көрдөөн, ким биир кэлим таҥастары тиктэрэргэ сүүрдэ. Хас биирди киһи көрсүспэтэхтэрэ ырааппыт доҕотторун, учууталларын көрөөрү бу күнү долгуйа күүттэ.
Буолар күнүгэр киэҥ эйгэҕэ «школа мечты» ааттаммыт П.И. Шадрин аат. Өктөм орто оскуолатын тула хаһан да мустубатах элбэх массыына турар. Ол быыһынан сибэккилээх, мааны таҥастаах, уруут-уруккуттан билэр оҕолорум хаамса сылдьаллар. Оскуола иһигэр араас быыстапкалары, көлүөнэлэринэн арахсан хаартыскаҕа түһэр муннуктары тэрийбиттэр. Манна ахтылҕаннаах экспонаттар үгүс дьону уйадыттылар. Ол курдук, өр сыллар тухары лыҥкынаабыт алтан чуорааммыт билигин да баар эбит. Маны көрөн элбэх киһи тыаһатыан баҕаран, араас көрдьүөс түгэннэрдээх оҕо саастарын санаатылар.
Үбүлүөйдээх тэрээһин ахтылҕаннаах, тапталлаах учууталлары кытта көрсүһүүттэн, «Аһаҕас уруоктартан» саҕаланна.
Онтон, дьэ, выпускниктар бары киирэн эҕэрдэ тыллары анаатылар, билигин үөрэнэр оҕолор кэнсиэрт тэрийдилэр, саха эстрадатын сулустара ыллаатылар.
Үбүлүөй күн барыта 450 араас сыллардаах выпускник, 30 бэтэрээн учуутал ыалдьыттаан барда. Киэһэ икки былаһаакканан үҥкүү-битии ыытылынна.
Кырдьык да, Өктөм оскуолатыгар хаһан да ыытыллыбатах киэҥ хабааннаах үбүлүөй буолан ааста. Үтүө-мааны оҕо сааһым доҕотторо, ытыктабыллаах учууталларбыт, аныгыскы көрсүөххэ диэри!
Татьяна Владимирова.